İngilizce Tag Questions Konu Anlatımı ve Örnekler

İngilizce konuşurken veya yazarken, cümlelerimizin sonuna eklediğimiz küçük sorularla ifademizi teyit ettirmek, onay almak veya sohbeti canlı tutmak isteriz. Türkçede “değil mi?”, “öyle değil mi?”, “tamam mı?” gibi yapılarla karşıladığımız bu duruma İngilizce’de Tag Questions (Soru Etiketleri veya Onaylama Soruları) denir. Tag questions, özellikle konuşma dilinde oldukça yaygındır ve İngilizcenizi daha doğal hale getirmenin önemli bir parçasıdır. Bu yazıda, tag questions konusunu tüm detaylarıyla ele alacak, kurallarını öğrenecek ve bol örnekle pekiştireceğiz.

Tag Questions Nedir ve Ne İşe Yarar?

Tag questions, bir ifadenin (statement) sonuna eklenen, genellikle yardımcı fiil ve zamirden oluşan kısa sorulardır. Temel amaçları şunlardır:

• Söylenen bilginin doğruluğunu teyit etmek: Karşıdaki kişinin sizinle aynı fikirde olup olmadığını anlamak.
• Onay veya fikir almak: Bir konu hakkında dinleyicinin görüşünü sormak.
• Konuşmayı sürdürmek: Monologdan ziyade diyalog oluşturmak.
• Daha kibar veya dostça bir ton yaratmak.

Örneğin, “Hava bugün güzel, değil mi?” cümlesindeki “değil mi?” kısmı bir tag question’dır. İngilizce’de bu “The weather is nice today, isn’t it?” şeklinde ifade edilir.

Tag Questions Nasıl Oluşturulur? Temel Kurallar

Tag questions oluşturmanın temel mantığı oldukça basittir ve iki ana kurala dayanır:

1. Olumlu Cümle + Olumsuz Tag

Eğer ana cümleniz olumlu ise, sonuna ekleyeceğiniz tag question olumsuz olmalıdır. Tag, ana cümledeki yardımcı fiilin (be, have, do) veya modal fiilin (can, will, should vb.) olumsuz hali ve cümlenin öznesine uygun zamirin kullanılmasıyla oluşturulur.

• You are a student, aren’t you? (Sen bir öğrencisin, değil mi?)
• He can swim, can’t he? (O yüzebilir, değil mi?)
• They have finished, haven’t they? (Onlar bitirdiler, değil mi?)
• She works here, doesn’t she? (O burada çalışıyor, değil mi? – Geniş zamanda yardımcı fiil ‘do/does’ kullanılır)
• You went to the party, didn’t you? (Partiye gittin, değil mi? – Geçmiş zamanda yardımcı fiil ‘did’ kullanılır)

2. Olumsuz Cümle + Olumlu Tag

Eğer ana cümleniz olumsuz ise (not, never, hardly gibi olumsuzluk bildiren bir kelime içeriyorsa), sonuna ekleyeceğiniz tag question olumlu olmalıdır. Tag, ana cümledeki yardımcı fiilin veya modal fiilin olumlu hali ve cümlenin öznesine uygun zamirin kullanılmasıyla oluşturulur.

• You aren’t tired, are you? (Yorgun değilsin, değil mi?)
• She can’t speak French, can she? (O Fransızca konuşamaz, değil mi?)
• They haven’t arrived yet, have they? (Henüz varmadılar, değil mi?)
• He doesn’t like coffee, does he? (O kahve sevmez, değil mi?)
• We didn’t see him, did we? (Onu görmedik, değil mi?)

Bu temel kurallar, çoğu İngilizce gramer konuları gibi, farklı zamanlar ve yapılar için de geçerlidir. Şimdi farklı durumlara daha yakından bakalım.

Farklı Zamanlarda (Tenses) Tag Questions Kullanımı

Simple Present (Geniş Zaman)

• Be fiili ile: She is clever, isn’t she? / They aren’t ready, are they?
• Diğer fiiller ile (do/does): He likes pizza, doesn’t he? / You don’t smoke, do you?

Simple Past (Geçmiş Zaman)

• Be fiili ile: It was cold yesterday, wasn’t it? / They weren’t happy, were they?
• Diğer fiiller ile (did): She studied a lot, didn’t she? / He didn’t call you, did he?

Present Continuous (Şimdiki Zaman)

• You are listening, aren’t you?
• He isn’t sleeping, is he?

Past Continuous (Geçmişte Devam Eden Zaman)

• She was watching TV, wasn’t she?
• They weren’t playing, were they?

Present Perfect (Yakın Geçmiş Zaman)

• You have visited London, haven’t you?
• She hasn’t finished her homework, has she?

Past Perfect (Miş’li Geçmiş Zaman)

• He had left before you arrived, hadn’t he?
• They hadn’t eaten breakfast, had they?

Future Simple (Gelecek Zaman – will)

• You will help me, won’t you?
• It won’t rain tomorrow, will it?

Modal Fiillerle (can, could, should, must, may, might…)

Modal fiiller kullanıldığında, tag question doğrudan modal fiil ile oluşturulur.

• He can play the guitar, can’t he?
• We should leave now, shouldn’t we?
• You mustn’t be late, must you?
• They might come, mightn’t they?

Özel Durumlar ve İstisnalar

Her gramer konusunda olduğu gibi, tag questions yapısında da dikkat edilmesi gereken bazı özel durumlar vardır:

• I am…: “I am” ile başlayan olumlu cümlelerin tag question’ı “am I not?” yerine genellikle “aren’t I?” şeklinde olur. Bu, kalıplaşmış bir kullanımdır.
  Örnek: I am right, aren’t I? (Haklıyım, değil mi?)
  Not: Olumsuz cümle “I am not” için tag normaldir: I am not late, am I?
• Imperatives (Emir Cümleleri): Emir cümlelerinin (olumlu veya olumsuz) tag question’ı genellikle “will you?” veya “won’t you?” olur. Bazen daha kibar isteklerde “can you?”, “could you?”, “would you?” da kullanılabilir.
  Örnekler:
  Open the window, will you? / won’t you? / can you? (Pencereyi açar mısın?)
  Don’t forget, will you? (Unutma, tamam mı?)
  Help me, could you? (Bana yardım eder misin?)
• Let’s…: “Let’s” (Let us) ile başlayan öneri cümlelerinin tag question’ı her zaman “shall we?” olur.
  Örnek: Let’s go to the cinema, shall we? (Hadi sinemaya gidelim, olur mu?)
• There is / There are: Bu yapılarla kurulan cümlelerde tag question’da özne yerine “there” kullanılır.
  Örnekler:
  There is a park nearby, isn’t there? (Yakında bir park var, değil mi?)
  There weren’t many people, were there? (Çok fazla insan yoktu, değil mi?)
• Belgisiz Zamirler (somebody, nobody, everyone vb.): Cümlenin öznesi “somebody, anybody, nobody, everybody, someone, anyone, no one, everyone” gibi belgisiz zamirler ise, tag question’da “they” zamiri kullanılır.
  Örnekler:
  Somebody wanted coffee, didn’t they? (Birisi kahve istedi, değil mi?)
  Everyone is here, aren’t they? (Herkes burada, değil mi?)
  Önemli Not: “Nobody, no one, none” gibi olumsuz anlam taşıyan zamirler cümleyi olumsuz yaptığı için, tag question olumlu olur.
  Nobody called, did they? (Kimse aramadı, değil mi?)
  No one helped him, did they? (Kimse ona yardım etmedi, değil mi?)
• This / That / These / Those: “This” ve “that” özne olduğunda tag question’da “it” kullanılır. “These” ve “those” özne olduğunda ise “they” kullanılır.
  Örnekler:
  This is your pen, isn’t it? (Bu senin kalemin, değil mi?)
  Those are beautiful flowers, aren’t they? (Onlar güzel çiçekler, değil mi?)
• Olumsuzluk Bildiren Zarflar (never, hardly, seldom vb.): Cümlede “never, hardly, seldom, rarely, barely, little, few” gibi yapısal olarak olumlu görünen ama anlamca olumsuzluk katan zarflar veya kelimeler varsa, cümle olumsuz kabul edilir ve tag question olumlu olur.
  Örnekler:
  He never complains, does he? (O asla şikayet etmez, değil mi?)
  She hardly eats anything, does she? (O neredeyse hiçbir şey yemez, değil mi?)
  Few people understood, did they? (Az sayıda insan anladı, değil mi?)

Tag Questions ve Tonlama (Intonation)

Tag questions kullanırken tonlama, sorunun amacını belirlemede önemlidir:

• Yükselen Tonlama (Rising Intonation): Eğer tag question’ı söylerken ses tonunuz yükseliyorsa, bu genellikle gerçek bir soru sorduğunuzu ve cevaptan emin olmadığınızı gösterir. Karşı taraftan bilgi veya onay bekliyorsunuzdur.
  Örnek: You haven’t seen my keys, have you? ↗ (Anahtarlarımı görmedin, değil mi? – Gerçekten görüp görmediğini merak ediyorsun)
• Alçalan Tonlama (Falling Intonation): Eğer tag question’ı söylerken ses tonunuz alçalıyorsa, bu genellikle bir onay veya teyit aradığınızı, cevabın ne olacağını zaten beklediğinizi gösterir. Daha çok bir ifadeyi pekiştirmek veya sohbeti devam ettirmek içindir.
  Örnek: It’s a beautiful day, isn’t it? ↘ (Güzel bir gün, değil mi? – Muhtemelen karşıdakinin de aynı fikirde olduğunu düşünüyorsun)

Sonuç

Tag questions, İngilizce iletişimde önemli bir yer tutar. Başlangıçta biraz karmaşık gibi görünse de, temel kuralları anladıktan ve özel durumlara dikkat ettikten sonra kullanımı oldukça kolaylaşır. Olumlu cümleye olumsuz tag, olumsuz cümleye olumlu tag kuralını unutmayın ve yardımcı fiil ile özneye uygun zamiri doğru seçmeye özen gösterin. Bol bol pratik yaparak ve farklı örnekleri inceleyerek İngilizce konuşma becerilerinizi daha akıcı ve doğal hale getirebilirsiniz. Daha fazla detay ve örnek için İngilizce question tags kapsamlı rehberimize göz atabilirsiniz.