13 İngilizcesi Nedir? Yazılışı, Okunuşu, Kullanımı ve Daha Fazlası

İngilizce öğrenirken temel yapı taşlarından biri de sayılardır. Günlük hayatta sıkça kullandığımız sayılar, alışverişten zaman belirtmeye, yaş söylemekten adres tarif etmeye kadar birçok durumda karşımıza çıkar. Bu sayılardan biri olan 13, hem yazılışı hem de bazı kültürlerdeki yeri itibarıyla özel bir öneme sahiptir. Peki, 13’ün İngilizcesi nedir, nasıl yazılır, nasıl okunur ve cümle içinde nasıl kullanılır? Bu makalede, 13 sayısının İngilizce karşılığı olan “thirteen” kelimesini tüm yönleriyle inceleyeceğiz.

13 Sayısının İngilizce Karşılığı: Thirteen

Türkçede “on üç” olarak ifade ettiğimiz 13 sayısının İngilizce’deki karşılığı thirteen kelimesidir. Bu kelime, İngilizce’deki temel sayılardan biridir ve özellikle 11-19 yaş aralığını ifade eden “teenager” (genç) kelimesiyle de bağlantılı olan “-teen” son ekini alır.

“Thirteen” Nasıl Yazılır?

“Thirteen” kelimesinin doğru yazılışı şu şekildedir:

T – H – I – R – T – E – E – N

Yazılışına dikkat ederken, özellikle “three” (üç) kelimesinden türediğini ancak “i” ve “r” harflerinin yer değiştirdiğini ve “h” harfinin korunduğunu görmek önemlidir. Ayrıca, 13’ten 19’a kadar olan sayıların (14 – fourteen, 15 – fifteen, 16 – sixteen, 17 – seventeen, 18 – eighteen, 19 – nineteen) genellikle “-teen” son ekiyle bittiğini unutmamak, bu sayı grubunu öğrenmeyi kolaylaştırabilir.

“Thirteen” Nasıl Telaffuz Edilir?

“Thirteen” kelimesinin telaffuzu, özellikle Türkçede bulunmayan “th” sesi nedeniyle İngilizce öğrenenler için biraz zorlayıcı olabilir. Uluslararası Fonetik Alfabe’ye (IPA) göre telaffuzu /θɜːrˈtiːn/ şeklindedir.

Bu telaffuzu parçalara ayıralım:

1. /θ/ (th sesi): Bu ses, dilin ucunu hafifçe üst dişlerin arasına veya hemen arkasına değdirerek ve hava üfleyerek çıkarılır. Türkçedeki “s” veya “t” sesinden farklıdır. Peltek “s” sesine benzetilse de tam olarak aynı değildir. Bu sesi doğru çıkarmak pratik gerektirir.
2. /ɜːr/ (ir/ur sesi): Uzun bir “ö” sesine benzeyen /ɜː/ sesini takip eden “r” sesidir. Amerikan İngilizcesinde “r” sesi daha belirginken, İngiliz İngilizcesinde daha yumuşak olabilir.
3. /ˈtiːn/ (teen sesi): Vurgunun bu hecede olduğu anlamına gelen bir kesme işareti (ˈ) ile başlar. Uzun bir “i” sesini (/iː/) takiben net bir “n” sesi gelir.

Kısacası, kelime “thör-TİİN” şeklinde, ikinci hece vurgulanarak telaffuz edilir. Doğru telaffuz, İngilizce öğrenme sürecinin önemli bir parçasıdır. İngilizce telaffuzunuzu geliştirmek için dinleme pratiği yapmak ve ana dili İngilizce olan kişileri taklit etmeye çalışmak faydalıdır.

“Thirteen” Kelimesinin Cümle İçinde Kullanımı

“Thirteen”, bir miktar veya sayıyı belirtmek için kullanılan bir kardinal sayıdır (cardinal number). İşte bazı örnek cümleler:

* There are thirteen students in the classroom. (Sınıfta on üç öğrenci var.)
* My sister is thirteen years old. (Kız kardeşim on üç yaşında.)
* I bought thirteen apples from the market. (Marketten on üç elma aldım.)
* The meeting is scheduled for the thirteenth of May. (Bu cümlede sıra sayısı kullanılmış, aşağıda açıklanacaktır, ancak 13 rakamına referans verir.)
* He lives at number thirteen. (On üç numarada yaşıyor.)

Sıra Sayısı Olarak 13: Thirteenth

Sadece miktarı değil, aynı zamanda bir şeyin sırasını belirtmek istediğimizde sıra sayılarını (ordinal numbers) kullanırız. Türkçede “on üçüncü” anlamına gelen 13’ün sıra sayısı hali İngilizce’de thirteenth‘dir.

* Yazılışı: T-H-I-R-T-E-E-N-T-H (“thirteen” kelimesine “-th” eki getirilerek oluşturulur.)
* Kısaltması: 13th
* Telaffuzu: /θɜːrˈtiːnθ/ (“thirteen” kelimesinin sonuna yine bir “th” sesi /θ/ eklenir.)

Örnek Cümleler:

* Today is my thirteenth birthday. (Bugün benim on üçüncü doğum günüm.)
* She finished the race in thirteenth place. (Yarışı on üçüncü sırada bitirdi.)
* This is the thirteenth episode of the series. (Bu, dizinin on üçüncü bölümü.)
* May 13th is an important date for them. (13 Mayıs onlar için önemli bir tarih.)

13 Sayısının Kültürel Anlamı: Uğursuzluk ve Triskaidekaphobia

Batı kültürlerinde 13 sayısı genellikle uğursuzlukla ilişkilendirilir. Bu batıl inancın kökenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, Hristiyanlıktaki Son Akşam Yemeği’nde 13 kişi olması (İsa ve 12 havarisi, hain Yahuda 13. kişiydi) veya daha eski pagan inanışları gibi çeşitli teoriler bulunmaktadır. Özellikle ayın 13’ünün Cuma gününe denk gelmesi (Friday the 13th) birçok kişi tarafından ekstra uğursuz kabul edilir.

Bu korku o kadar yaygındır ki, 13 sayısından korkma durumuna özel bir isim verilmiştir: Triskaidekaphobia.

Bu kültürel inanış nedeniyle bazı binalarda 13. kat bulunmaz (12’den doğrudan 14’e atlanır), bazı havayolu şirketlerinde 13. sıra koltuk yoktur veya bazı insanlar 13 numaralı evlerde yaşamaktan kaçınır.

Ancak, bu durumun evrensel olmadığını belirtmek gerekir. Bazı kültürlerde 13 sayısı şanslı kabul edilebilir veya hiçbir özel anlam taşımaz. İngilizce konuşulan ülkelerde bu batıl inanç yaygın olsa da, günlük dilde “thirteen” kelimesi sadece bir sayıyı ifade eder ve genellikle bu kültürel yükü taşımaz.

“Teen” ve “Ty” Farkına Dikkat!

İngilizce sayılarda yeni başlayanların sıkça karıştırdığı bir konu, “-teen” ile biten sayılar (13-19) ve “-ty” ile biten onluk sayılar (30, 40, 50…) arasındaki farktır. Özellikle “thirteen” (13) ve “thirty” (30) kelimeleri telaffuzda karıştırılabilir.

* Thirteen (/θɜːrˈtiːn/): Vurgu ikinci hecededir (“teen”).
* Thirty (/ˈθɜːrti/): Vurgu ilk hecededir (“thir”).

Bu vurgu farkı, sayıları doğru anlamak ve kullanmak için kritiktir. Dinleme pratiği yaparken bu vurgu farkına dikkat etmek önemlidir.

Öğrenme ve Hatırlama İpuçları

* Tekrar Edin: Kelimeyi sesli ve yazılı olarak sık sık tekrar edin.
* Flashcard Kullanın: Bir yüzüne “13”, diğer yüzüne “thirteen” yazarak görsel hafızanızı kullanın.
* Cümle Kurun: Kendi basit cümlelerinizde “thirteen” ve “thirteenth” kelimelerini kullanın.
* Dinleyin: Şarkılarda, filmlerde veya İngilizce konuşmalarda bu sayının nasıl kullanıldığına dikkat edin.
* İlişkilendirin: “Teen” ekinin gençlik (teenager) ile bağlantısını hatırlayarak 13-19 arası sayıları gruplayın.

Sonuç

Sonuç olarak, 13 sayısının İngilizce karşılığı “thirteen”, sıra sayısı hali ise “thirteenth”‘dir. Yazılışına (T-H-I-R-T-E-E-N) ve özellikle “th” sesi ile ikinci hecedeki vurguya dikkat edilerek yapılan telaffuzuna (/θɜːrˈtiːn/) özen gösterilmelidir. Batı kültüründeki “uğursuz sayı” imajına rağmen, günlük İngilizce’de nötr bir sayıdır. İngilizce öğrenme yolculuğunuzda sayılar gibi temel bilgileri sağlam bir şekilde öğrenmek, dil becerilerinizi geliştirmenin önemli bir adımıdır. Sayılar gibi temel konular, İngilizce gramerinin yapı taşlarındandır ve bu temeller üzerine daha karmaşık yapılar inşa edilir.