Ne Yapıyorsun İngilizcesi Nedir? Anlamı ve Kullanımı

Günlük hayatımızda en sık kullandığımız sorulardan biri şüphesiz “Ne yapıyorsun?”. Peki, bu basit ama işlevsel soruyu İngilizce nasıl sorarız? İngilizce öğrenirken temel diyalogları kurabilmek için bu tür temel ifadeleri bilmek oldukça önemlidir. Bu makalede, “Ne yapıyorsun?” sorusunun İngilizce karşılığını, farklı bağlamlardaki kullanımlarını, benzer anlamlara gelen alternatif ifadeleri ve bu ifadenin dilbilgisi yapısını detaylıca inceleyeceğiz.

“Ne Yapıyorsun?” Sorusunun Doğrudan İngilizce Karşılığı

Türkçedeki “Ne yapıyorsun?” sorusunun en yaygın ve doğrudan İngilizce karşılığı “What are you doing?” ifadesidir. Bu soru, konuşma anında bir kişinin ne ile meşgul olduğunu öğrenmek için kullanılır.

Cümleyi kelime kelime inceleyelim:

• What: Ne
• are: Yardımcı fiil (to be fiilinin ‘you’ için çekimlenmiş hali)
• you: Sen/Siz
• doing: Yapmak (do fiilinin -ing takısı almış hali)

Dilbilgisi Yapısı: Present Continuous Tense

“What are you doing?” sorusu, İngilizcede Present Continuous Tense (Şimdiki Zaman) yapısı kullanılarak oluşturulmuştur. Bu zaman kipi, genellikle konuşma anında gerçekleşmekte olan eylemleri ifade etmek için kullanılır. Soru formatında “Wh-” soru kelimesi (What, Where, When, Who, Why, How) başa gelir, ardından “to be” fiilinin uygun çekimi (am/is/are), özne (you, he, she, it, we, they) ve fiilin “-ing” takısı almış hali (Verb-ing) gelir.

Örnek Cümleler:

• A: What are you doing? (Ne yapıyorsun?)
• B: I am reading a book. (Kitap okuyorum.)
• A: What is he doing? (O ne yapıyor?)
• B: He is watching TV. (Televizyon izliyor.)
• A: What are they doing? (Onlar ne yapıyorlar?)
• B: They are playing football. (Futbol oynuyorlar.)

Bu yapı, İngilizce soru kelimeleri ile şimdiki zamanda soru sormanın temelini oluşturur.

Farklı Durumlar İçin Alternatif İfadeler

“What are you doing?” en yaygın kullanım olsa da, duruma ve samimiyet derecesine göre farklı ifadeler de tercih edilebilir:

1. Daha Samimi ve Günlük Kullanımlar:

• What are you up to?: Bu ifade “Ne yapıyorsun?” ile hemen hemen aynı anlama gelir ancak biraz daha samimi ve gayriresmi bir tınıya sahiptir. Genellikle arkadaşlar arasında veya rahat ortamlarda kullanılır. “Nelerle uğraşıyorsun?”, “Ne işler çeviriyorsun?” gibi anlamlara da gelebilir.
  • Örnek: Hey John, what are you up to this evening? (Hey John, bu akşam ne yapıyorsun?)
• What’s up? / Wassup? / Sup?: Özellikle Amerikan İngilizcesinde çok yaygın olan bu selamlama ve hal hatır sorma ifadesi, “Ne var ne yok?”, “Naber?” anlamına gelir. Bazen doğrudan “Ne yapıyorsun?” yerine de kullanılabilir, ancak daha çok genel bir durum sorma ifadesidir.
  • Örnek: A: Hey! What’s up? (Selam! Naber?) B: Not much, just chilling. What about you? (İyilik, takılıyorum öyle. Sen?)
• Whatcha doin’?: Bu, “What are you doing?” ifadesinin oldukça gayriresmi ve konuşma dilindeki kısaltılmış halidir. Yazı dilinde pek tercih edilmez.
  • Örnek: Whatcha doin’ over there? (Orada ne yapıyorsun?)

2. Geçmiş veya Gelecek Zaman:

• What were you doing?: “Ne yapıyordun?” anlamına gelir. Geçmişte belirli bir anda ne yapıldığını sormak için kullanılır (Past Continuous Tense).
  • Örnek: What were you doing when I called you yesterday? (Dün seni aradığımda ne yapıyordun?)
• What did you do?: “Ne yaptın?” anlamına gelir. Geçmişte tamamlanmış bir eylemi sormak için kullanılır (Simple Past Tense).
  • Örnek: What did you do last weekend? (Geçen hafta sonu ne yaptın?)
• What are you going to do? / What will you do?: “Ne yapacaksın?” anlamına gelir. Gelecekle ilgili planları veya niyetleri sormak için kullanılır.
  • Örnek: What are you going to do after graduation? (Mezuniyetten sonra ne yapacaksın?)
  • Örnek: What will you do if it rains tomorrow? (Yarın yağmur yağarsa ne yapacaksın?)

3. Meslek Sorma:

“What do you do?” ifadesi, bir kişinin ne iş yaptığını, yani mesleğini sormak için kullanılır. Bu ifade, “What are you doing?” ile sıkça karıştırılır ancak anlamı tamamen farklıdır. “What are you doing?” o anki eylemi sorarken, “What do you do?” genel olarak ne iş yapıldığını sorar (Simple Present Tense).

• Örnek: A: What do you do? (Ne iş yapıyorsun?) B: I am a teacher. (Ben öğretmenim.)

4. Şaşkınlık veya Onaylamama Belirtme:

Bazen “What are you doing?!” sorusu, birisinin yaptığı şaşırtıcı, beklenmedik veya onaylanmayan bir davranış karşısında tepki olarak kullanılır. Vurgu ve tonlama burada anlamı belirler.

• Örnek: What are you doing? Don’t touch that! (Ne yapıyorsun?! Ona dokunma!)

Telaffuz İpuçları

“What are you doing?” ifadesinin doğru telaffuzu için kelimelerin birbirine bağlanmasına dikkat etmek gerekir. Konuşma dilinde genellikle “are” kelimesi daha az vurgulanır ve “What’re” gibi veya “Whaddaya” (/wʌdəjə/) gibi daha hızlı bir şekilde söylenebilir. “Doing” kelimesindeki “g” sesi genellikle yutulur (/ˈduːɪn/).

• Standart: /wɒt ɑː juː ˈduːɪŋ/
• Hızlı Konuşma: /ˈwʌtʃə ˈduːɪn/ veya /ˈwʌdəjə ˈduːɪn/

Sık Yapılan Hatalar

İngilizce öğrenenlerin yaptığı yaygın hatalardan biri, “What are you doing?” (Ne yapıyorsun?) ile “How are you doing?” (Nasılsın?) ifadelerini karıştırmaktır.

• What are you doing?: O anki eylemi sorar.
• How are you doing?: Kişinin nasıl olduğunu, halini hatırını sorar. “How are you?” ile eş anlamlıdır.

Bu iki sorunun anlamı farklıdır ve doğru bağlamda kullanılmaları gerekir.

Günlük Hayattan Örnek Diyaloglar

Diyalog 1: Telefon Konuşması

Ayşe: Hi Ahmet! What are you doing? (Selam Ahmet! Ne yapıyorsun?)

Ahmet: Hi Ayşe! I’m just watching a movie. What about you? (Selam Ayşe! Film izliyorum sadece. Ya sen?)

Ayşe: I’m studying for my English exam. (İngilizce sınavıma çalışıyorum.)

Diyalog 2: Arkadaşların Karşılaşması

Chris: Hey Maria! What are you up to? (Selam Maria! Neler yapıyorsun?)

Maria: Oh hi Chris! Not much, just heading to the library. (Aa selam Chris! Pek bir şey yok, kütüphaneye gidiyorum.)

Chris: Cool! Can I join you? I need to return some books. (Harika! Sana katılabilir miyim? Birkaç kitap iade etmem gerekiyor.)

Diyalog 3: Birinin Ne Yaptığını Kontrol Etme

Mom: Jason? What are you doing in your room? It’s very quiet. (Jason? Odanda ne yapıyorsun? Çok sessiz.)

Jason: I’m doing my homework, Mom. (Ödevimi yapıyorum anne.)

Sonuç

“Ne yapıyorsun?” sorusunun İngilizce’deki temel karşılığı “What are you doing?” olsa da, bağlama ve samimiyet düzeyine göre “What are you up to?” veya “What’s up?” gibi farklı ifadeler de kullanılabilir. Bu sorunun Present Continuous Tense ile kurulduğunu ve genellikle konuşma anındaki eylemleri sorgulamak için kullanıldığını unutmamak önemlidir. Ayrıca, meslek sormak için “What do you do?” ve hal hatır sormak için “How are you doing?” ifadelerinin kullanıldığını bilmek, yaygın karışıklıkları önleyecektir.

Bu temel soruyu ve varyasyonlarını öğrenmek, günlük günlük konuşma kalıpları içinde daha rahat iletişim kurmanıza yardımcı olacaktır. Bol bol pratik yaparak ve farklı diyaloglarda kullanarak İngilizce konuşma becerilerinizi geliştirebilirsiniz.