Günlük hayatta veya bazen daha resmi durumlarda, bir konunun bizi ilgilendirmediğini veya özel olduğunu belirtmek için “Seni ilgilendirmez” ifadesini kullanırız. Bu ifade, konuşulan konunun muhatabın yetki veya ilgi alanı dışında olduğunu net bir şekilde ifade eder. Peki, bu net ve bazen keskin ifadenin İngilizce’deki karşılıkları nelerdir? İngilizce’de bu anlamı veren tek bir kalıp yoktur; duruma, konuşulan kişiye ve nezaket seviyesine göre farklı ifadeler tercih edilebilir. Bu yazıda, “Seni ilgilendirmez” demenin çeşitli İngilizce yollarını inceleyeceğiz ve hangi durumda hangisini kullanmanın daha uygun olduğunu örneklerle açıklayacağız.
Konu Başlıkları
En Yaygın ve Doğrudan Karşılıklar
Türkçe’deki ifadenin en doğrudan ve yaygın İngilizce karşılıklarından bazıları şunlardır:
1. It’s none of your business.
Bu, “Seni ilgilendirmez” ifadesinin belki de en bilinen ve en sık kullanılan İngilizce çevirisidir. Anlam olarak Türkçe ifadeye çok yakındır ve genellikle bir konunun tamamen özel olduğunu, soran kişiyi hiçbir şekilde alakadar etmediğini vurgulamak için kullanılır. Ancak, bu ifadenin doğrudan ve biraz kaba bulunabileceğini unutmamak gerekir. Kullanıldığı bağlama ve ses tonuna göre oldukça sert olabilir.
*Örnek:*
A: How much money do you earn? (Ne kadar maaş alıyorsun?)
B: It’s none of your business. (Seni ilgilendirmez.)
2. None of your business.
Bu, “It’s none of your business” ifadesinin daha kısa ve daha da doğrudan halidir. Genellikle sinirli veya rahatsız olunduğunda kullanılır ve daha da kaba algılanabilir. Çok samimi olmadığınız veya saygı göstermeniz gereken kişilere karşı kullanmaktan kaçınılmalıdır.
*Örnek:*
A: Why did you break up with Sarah? (Sarah’dan neden ayrıldın?)
B: None of your business. (Seni ilgilendirmez.)
3. Mind your own business.
Bu ifade, “Kendi işine bak” anlamına gelir ve yine “Seni ilgilendirmez” demek için sıkça başvurulan bir yoldur. Genellikle bir emir cümlesi şeklinde kullanılır ve kişinin başkalarının özel işlerine karışmamasını söyler. “None of your business” kadar olmasa da, bu ifade de sert ve kaba kabul edilebilir.
*Örnek:*
A: What were you two talking about? (Siz ikiniz ne konuşuyordunuz?)
B: Mind your own business. (Kendi işine bak / Seni ilgilendirmez.)
Bu ifadeler, İngilizce konuşulan ülkelerde yaygın olarak kullanılsa da, doğrudan ve potansiyel olarak kırıcı olmaları nedeniyle dikkatli kullanılmalıdır. Bu tür doğrudan ifadeler genellikle İngilizce deyimler arasında yer alır ve anlamları kelime kelime çeviriden farklı olabilir.
Daha Kibar ve Dolaylı Alternatifler
Her zaman doğrudan ve sert olmak istemeyebiliriz. Özellikle iş ortamında, yeni tanıştığımız kişilerle veya daha nazik bir iletişim kurmak istediğimizde, “Seni ilgilendirmez” anlamını daha kibar ve dolaylı yoldan ifade eden alternatifler mevcuttur:
1. That doesn’t concern you. / It doesn’t concern you.
Bu ifade, “Bu seni ilgilendirmez” anlamına gelir ancak “None of your business” kadar kaba değildir. Daha nötr ve mesafeli bir ton taşır. Bir bilginin veya konunun kişinin ilgi alanı veya sorumluluğu dışında olduğunu belirtmek için kullanılabilir.
*Örnek:*
A: Will Ahmet be joining the meeting? (Ahmet toplantıya katılacak mı?)
B: That doesn’t concern you directly, but yes, he will. (Bu doğrudan seni ilgilendirmez, ama evet, katılacak.)
2. That’s a private matter. / It’s personal.
Eğer konu kişisel veya özel ise, bunu belirtmek için bu ifadeler kullanılabilir. “Bu özel bir mesele” veya “Bu kişisel bir konu” anlamına gelirler ve genellikle merak edilen konuya cevap vermek istemediğinizi nazikçe ifade eder. Karşı taraf genellikle bu cevaptan sonra ısrar etmez.
*Örnek:*
A: Why are you selling your house? (Neden evini satıyorsun?)
B: I’d rather not say, it’s personal. (Söylememeyi tercih ederim, bu kişisel bir konu.)
3. I’d rather not talk about it. / I’m not comfortable discussing that.
Bu ifadeler, doğrudan “Seni ilgilendirmez” demek yerine, konu hakkında konuşmak istemediğinizi belirtmenin kibar yollarıdır. “Bu konuda konuşmamayı tercih ederim” veya “Bu konuyu tartışmaktan rahatsızlık duyuyorum” gibi anlamlara gelir. Bu, sınırlarınızı nazikçe çizmenize yardımcı olur.
*Örnek:*
A: Did you get the promotion you applied for? (Başvurduğun terfiyi aldın mı?)
B: I’d rather not talk about it right now. (Şu an bu konuda konuşmamayı tercih ederim.)
Bu daha kibar ifadeler, özellikle profesyonel ortamlarda veya hassas konularda iletişimi yönetmek için çok kullanışlıdır. Nazikçe bir konuyu geçiştirmek veya cevap vermeyi reddetmek, İngilizce’de kibarca reddetme yollarından biridir ve sosyal ilişkileri korumaya yardımcı olur.
Daha Argo ve Samimi İfadeler
Çok yakın arkadaşlar arasında veya oldukça gayriresmi durumlarda, daha argo (slang) ifadeler de duyulabilir. Ancak bunların çok kaba olabileceği ve yalnızca belirli sosyal çevrelerde kullanılması gerektiği unutulmamalıdır:
1. Butt out.
Bu, “Karışma!”, “Uzak dur!” anlamlarına gelen oldukça kaba ve argo bir ifadedir. Birisinin bir işe burnunu soktuğunu düşündüğünüzde kullanılır.
*Örnek:*
A: You shouldn’t spend your money like that! (Paranı böyle harcamamalısın!)
B: Butt out! It’s my money. (Karışma! Bu benim param.)
2. Stay out of it.
“Bu işten uzak dur”, “Buna karışma” anlamına gelen bir başka informal ifadedir. “Butt out” kadar olmasa da yine de serttir.
*Örnek:*
A: I think you should apologize to him. (Bence ondan özür dilemelisin.)
B: This is between me and him. Stay out of it. (Bu onunla benim aramda. Sen karışma.)
Hangi İfadeyi Ne Zaman Kullanmalı? Bağlamın Önemi
Yukarıda gördüğümüz gibi, “Seni ilgilendirmez” demenin İngilizce’de pek çok yolu var. Doğru ifadeyi seçmek tamamen bağlama, konuştuğunuz kişiye ve iletmek istediğiniz tona bağlıdır.
* **Resmi Durumlar / İş Ortamı:** “That doesn’t concern you”, “That’s a private matter” veya “I’m not comfortable discussing that” gibi daha kibar ve profesyonel ifadeler tercih edilmelidir.
* **Arkadaşlar / Aile:** Duruma göre “It’s none of your business” veya “Mind your own business” kullanılabilir, ancak yine de tonlamaya dikkat etmek gerekir. Daha hassas konularda “It’s personal” gibi daha yumuşak ifadeler daha iyi olabilir.
* **Kaba veya Sinirli Olunan Anlar:** “None of your business” veya argo ifadeler (çok dikkatli olmak kaydıyla) kullanılabilir, ancak bunun ilişkilerinize zarar verebileceğini unutmayın.
Dilin kullanımı, dil stili ve kaydı (register) kavramıyla yakından ilişkilidir. Farklı sosyal durumlarda farklı dil yapıları ve kelimeler kullanmak, etkili iletişimin anahtarıdır.
Sonuç
“Seni ilgilendirmez” ifadesinin İngilizce karşılığını ararken, durumun nezaket seviyesini ve karşınızdaki kişiyle olan ilişkinizi göz önünde bulundurmanız çok önemlidir. “It’s none of your business” ve “Mind your own business” en yaygın ve doğrudan karşılıklar olsa da, genellikle kaba algılanabilirler. Daha kibar ve profesyonel bir dil kullanmak istediğinizde “That doesn’t concern you”, “It’s personal” veya “I’d rather not talk about it” gibi alternatifleri değerlendirmek daha uygun olacaktır.
İngilizce’de bir durumu ifade etmenin genellikle birden fazla yolu vardır ve doğru ifadeyi seçmek, hem dil bilginizi hem de sosyal farkındalığınızı gösterir. Bu farklı ifadeleri öğrenmek ve doğru bağlamlarda kullanma pratiği yapmak, İngilizce iletişim becerilerinizi geliştirmenize yardımcı olacaktır.
Yazıyı okuyunca aydınlandım resmen. Bazen İngilizce konuşurken bir konunun özel olduğunu nasıl söyleyeceğimi bilemiyordum, direkt “none of your business” demek de çok kaba geliyordu. Meğer ne kadar çok alternatifi varmış! Kibar seçenekler, özellikle “It’s personal” veya “I’d rather not discuss that” tam aradığım şeylerdi. İş yerinde falan çok lazım oluyor böyle şeyler. Duruma göre farklı ifadeler kullanmak gerektiğini bu kadar net anlatmanız harika olmuş. Doğrudan çeviri yapmanın her zaman işe yaramadığını bir kez daha anladım. “Mind your own business” ifadesini biliyordum ama onun da sert kaçabileceğini öğrenmem iyi oldu. Bu bilgiler gerçekten çok pratik. Teşekkürler paylaşım için.