Zamanı ölçmek ve düzenlemek, insanlık tarihinin en temel ihtiyaçlarından biri olmuştur. Günümüzde dünya genelinde en yaygın kullanılan takvim sistemi olan Gregoryen takvimi, yılı 12 aya böler. Özellikle uluslararası iletişimde, ticarette, eğitimde ve seyahatte İngilizce ay isimlerini bilmek büyük önem taşır. Bu yazıda, İngilizce ayların isimlerini, Türkçe karşılıklarını, kökenlerini, gün sayılarını ve kullanımlarına dair detaylı bilgileri bulacaksınız.
Konu Başlıkları
İngilizce Ay İsimlerinin Kökenleri
Bugün kullandığımız İngilizce ay isimlerinin çoğu, kökenlerini Antik Roma takviminden alır. Roma takvimi zaman içinde değişikliklere uğramış olsa da, ay isimlerindeki Roma etkisi oldukça belirgindir. Bu isimler genellikle Roma tanrıları, imparatorları veya sayısal sıralamalarla ilişkilidir. Başlangıçta 10 aydan oluşan Roma takvimine daha sonra Ocak ve Şubat ayları eklenmiş ve yılın başlangıcı Mart ayından Ocak ayına kaydırılmıştır.
İngilizce Aylar ve Detayları
Şimdi İngilizce ayları sırasıyla inceleyelim:
1. January (Ocak)
- Türkçe Karşılığı: Ocak
- Gün Sayısı: 31
- Kökeni: Adını, Roma mitolojisinde başlangıçların, geçişlerin, kapıların ve sonların tanrısı olan Janus‘tan alır. Janus genellikle iki yüzlü olarak tasvir edilir; bir yüzü geçmişe, diğer yüzü geleceğe bakar. Bu, yılın sonu ile yeni yılın başlangıcı arasındaki geçişi temsil eder.
- Kısaltması: Jan
- Özellikler: Gregoryen takvimine göre yılın ilk ayıdır. Kuzey Yarımküre’de kış mevsimine denk gelir.
2. February (Şubat)
- Türkçe Karşılığı: Şubat
- Gün Sayısı: Normal yıllarda 28, artık yıllarda (leap year) 29
- Kökeni: Adını, Antik Roma’da yapılan arınma ritüeli olan “Februa” festivalinden alır. Bu festival, kışın sonunu ve baharın gelişini kutlamak amacıyla düzenlenirdi.
- Kısaltması: Feb
- Özellikler: Yılın en kısa ayıdır. Her dört yılda bir, yıla eklenen ekstra gün (artık gün) bu aya eklenir ve Şubat 29 gün çeker. Bu duruma “artık yıl” (leap year) denir.
3. March (Mart)
- Türkçe Karşılığı: Mart
- Gün Sayısı: 31
- Kökeni: Adını, Roma savaş tanrısı Mars‘tan alır. Eski Roma takviminde yılın ilk ayı Mart idi ve genellikle askeri seferlerin başladığı zamana denk gelirdi. Aynı zamanda tarım sezonunun başlangıcı olarak da kabul edilirdi.
- Kısaltması: Mar
- Özellikler: Kuzey Yarımküre’de ilkbaharın başlangıcına işaret eder.
4. April (Nisan)
- Türkçe Karşılığı: Nisan
- Gün Sayısı: 30
- Kökeni: Kökeni tam olarak kesin olmamakla birlikte, en yaygın teori Latince “açmak” anlamına gelen “aperire” fiilinden türediğidir. Bu, ilkbaharda çiçeklerin ve tomurcukların açılmasına bir göndermedir. Diğer bir teori ise Yunan aşk ve güzellik tanrıçası Afrodit (Aphrodite) ile bağlantılı olabileceğidir.
- Kısaltması: Apr
- Özellikler: Kuzey Yarımküre’de ilkbahar mevsiminin ortalarına denk gelir.
5. May (Mayıs)
- Türkçe Karşılığı: Mayıs
- Gün Sayısı: 31
- Kökeni: Adını, Yunan mitolojisindeki Atlas’ın kızı ve Hermes’in annesi olan, aynı zamanda Roma bereket ve büyüme tanrıçası olarak kabul edilen Maia‘dan alır. Bahar ve doğanın uyanışıyla ilişkilidir.
- Kısaltması: May (Genellikle kısaltılmaz veya aynı kalır)
- Özellikler: Kuzey Yarımküre’de ilkbaharın son ayıdır.
6. June (Haziran)
- Türkçe Karşılığı: Haziran
- Gün Sayısı: 30
- Kökeni: Adını, Roma mitolojisinde tanrıların kraliçesi, evlilik ve doğum tanrıçası olan Juno‘dan alır. Juno, Jüpiter’in eşidir ve kadınların koruyucusu olarak kabul edilir.
- Kısaltması: Jun
- Özellikler: Kuzey Yarımküre’de yaz mevsiminin başlangıcını ve yılın en uzun gününü (yaz gündönümü) içerir.
7. July (Temmuz)
- Türkçe Karşılığı: Temmuz
- Gün Sayısı: 31
- Kökeni: Başlangıçta “Quintilis” (Latince “beşinci” demek, çünkü eski Roma takviminde beşinci aydı) olarak adlandırılan bu ay, MÖ 44 yılında Roma diktatörü Julius Caesar‘ın onuruna “July” olarak yeniden adlandırılmıştır.
- Kısaltması: Jul
- Özellikler: Kuzey Yarımküre’de yazın en sıcak aylarından biridir.
8. August (Ağustos)
- Türkçe Karşılığı: Ağustos
- Gün Sayısı: 31
- Kökeni: Başlangıçta “Sextilis” (Latince “altıncı” demek) olarak adlandırılan bu ay, MÖ 8 yılında ilk Roma İmparatoru Augustus Caesar‘ın (Julius Caesar’ın evlatlığı ve halefi) onuruna “August” olarak değiştirilmiştir. Augustus’un bu ayda önemli zaferler kazanması ve konsül seçilmesi bu değişikliğin nedenlerindendir.
- Kısaltması: Aug
- Özellikler: Kuzey Yarımküre’de yaz mevsiminin sonlarına denk gelir.
9. September (Eylül)
- Türkçe Karşılığı: Eylül
- Gün Sayısı: 30
- Kökeni: Adı, Latince “yedi” anlamına gelen “septem” kelimesinden gelir. Eski Roma takviminde yıl Mart ayında başladığı için Eylül, yılın yedinci ayıydı. Takvim değişikliğine rağmen ismi aynı kalmıştır.
- Kısaltması: Sep veya Sept
- Özellikler: Kuzey Yarımküre’de sonbahar mevsiminin başlangıcını işaret eder.
10. October (Ekim)
- Türkçe Karşılığı: Ekim
- Gün Sayısı: 31
- Kökeni: Adı, Latince “sekiz” anlamına gelen “octo” kelimesinden gelir. Eski Roma takviminde sekizinci aydı.
- Kısaltması: Oct
- Özellikler: Kuzey Yarımküre’de sonbahar mevsimindedir.
11. November (Kasım)
- Türkçe Karşılığı: Kasım
- Gün Sayısı: 30
- Kökeni: Adı, Latince “dokuz” anlamına gelen “novem” kelimesinden gelir. Eski Roma takviminde dokuzuncu aydı.
- Kısaltması: Nov
- Özellikler: Kuzey Yarımküre’de sonbaharın sonlarına denk gelir.
12. December (Aralık)
- Türkçe Karşılığı: Aralık
- Gün Sayısı: 31
- Kökeni: Adı, Latince “on” anlamına gelen “decem” kelimesinden gelir. Eski Roma takviminde onuncu ve son aydı.
- Kısaltması: Dec
- Özellikler: Gregoryen takvimine göre yılın son ayıdır. Kuzey Yarımküre’de kış mevsiminin başlangıcını ve yılın en kısa gününü (kış gündönümü) içerir.
İngilizce Ayların Yazımı ve Kullanımı
- Büyük Harf Kullanımı: İngilizce’de ay isimleri, cümlenin neresinde olursa olsun her zaman büyük harfle başlar. Örneğin: “My birthday is in December.” (Doğum günüm Aralık ayında.) “We are planning a trip for next July.” (Gelecek Temmuz için bir gezi planlıyoruz.)
- Kısaltmalar: Ay isimleri özellikle takvimlerde, formal olmayan yazışmalarda veya yer kısıtlaması olan durumlarda kısaltılabilir. En yaygın kısaltmalar üç harflidir (Jan, Feb, Mar, Apr, Jun, Jul, Aug, Sep/Sept, Oct, Nov, Dec). May genellikle kısaltılmaz.
- Tarih Yazımı: İngilizce’de tarih yazımında genellikle ay önce gelir. Amerikan İngilizcesi’nde (MM/DD/YYYY) formatı yaygınken (örneğin, April 17, 2025 veya 04/17/2025), İngiliz İngilizcesi’nde (DD/MM/YYYY) formatı daha yaygındır (örneğin, 17 April 2025 veya 17/04/2025). Karışıklığı önlemek için ayı yazıyla yazmak genellikle daha iyidir.
Ayların Gün Sayılarını Hatırlama Yöntemi
İngilizce konuşulan ülkelerde yaygın olarak kullanılan bir tekerleme (knuckle mnemonic – boğum hafıza tekniği) vardır: Yumruklarınızı sıkın ve elinizin üstündeki boğumları ve aralarındaki boşlukları saymaya başlayın. Boğumlar 31 gün çeken ayları, aradaki boşluklar ise daha kısa ayları (Şubat ve 30 gün çeken aylar) temsil eder.
- Sol elin işaret parmağı boğumu: January (31)
- Boğum arası boşluk: February (28/29)
- Orta parmak boğumu: March (31)
- Boğum arası boşluk: April (30)
- Yüzük parmağı boğumu: May (31)
- Boğum arası boşluk: June (30)
- Serçe parmak boğumu: July (31)
- (Diğer ele geçilir) Sağ elin işaret parmağı boğumu: August (31)
- Boğum arası boşluk: September (30)
- Orta parmak boğumu: October (31)
- Boğum arası boşluk: November (30)
- Yüzük parmağı boğumu: December (31)
Sonuç
İngilizce ay isimlerini, kökenlerini ve gün sayılarını bilmek, hem dil öğrenimi sürecinde hem de günlük hayatta oldukça faydalıdır. Roma tarihine ve mitolojisine dayanan bu isimler, sadece zamanı belirtmekle kalmaz, aynı zamanda kültürel bir mirasın izlerini taşır. January’den December’a kadar her ayın kendine özgü bir hikayesi ve anlamı vardır. Bu bilgileri öğrenerek İngilizce dil becerilerinizi geliştirebilir, uluslararası iletişiminizi güçlendirebilir ve farklı kültürleri daha iyi anlayabilirsiniz. Unutmayın, İngilizce’de ayların her zaman büyük harfle başladığını ve tarih yazımında dikkatli olmanız gerektiğini aklınızda bulundurun.
Vay be, İngilizce ayların arkasında ne hikayeler varmış meğer. Roma tarihine küçük bir yolculuk gibi olmuş yazı. July’nin Julius Caesar, August’un da Augustus onuruna isimlendirildiğini öğrenmek ilginçti. Hele o ‘septem’, ‘octo’ gibi sayı kökenleri… Demek o yüzden sıralama kaymış. Gün sayısını hatırlamak için yumruk yapma yöntemi de harika bir tüyo, kesin kullanırım bunu. İngilizce öğrenirken sadece kelime ezberlemek yetmiyor, böyle kültürel bilgiler de çok keyifli oluyor. Teşekkürler bu güzel yazı için.